CVT يا Continuously Variable Transmission به معني سيستم انتقال قدرت متغير است. اولين CVT در سال 1986 به ثبت رسيد. تکنولوژي اين نوع گيربکس در سال‌هاي اخير پيشرفت چشمگيري داشته است تا آنجا که امروزه چندين کارخانه خودروسازي از جمله جنرال‌موتورز، آئودي، هوندا و نيسان از اين تکنولوژي در خودروهاي جديد خود استفاده کرده‌اند و برنامه تحقيقات گسترده‌اي را هم براي بهبود بازده اين نوع گيربکس در دستور کار دارند.
هنگامي که در يک خودرو و در شرايط عادي راننده اقدام به تعويض دنده مي‌کند اين عمل در گيربکس موجب درگير شدن دو چرخ دنده با اندازه‌ها و تعداد دندانه‌هاي متفاوتي مي‌شود. درگير شدن اين چرخ دندههاي متفاوت سبب بوجود آمدن ضريب دندههاي گوناگون (متناسب با تعداد دندانه‌ها و قطر چرخ دنده) مي‌شود و گشتاور و دور بر اساس اين ضريب دنده از موتور به چرخ‌ها منتقل مي‌شود.
اين نحوه درگيري چرخ دنده‌ها در جعبه دندههاي دستي کاربرد دارد که در نمونه‌هاي اتوماتيک اين نسبت دنده‌ها بوسيله درگير شدن چرخ دندههاي خورشيدي و سياره‌اي و قفسه نگهدارنده و چرخ دنده رينگي ايجاد مي‌شود اما در جعبه دندههاي CVT خبري از اين چرخ دندههاي خورشيدي و سياره‌اي و . نيست بلکه تکنولوژي و فرآيند نويني در حال رخ دادن در زير پوسته اين سيستم‌هاي انتقال قدرت است.
از نظر مصرف سوخت ميتوان گيربکس‌هاي CVT را نسبت به انواع رايج جعبهدندهها مقرون به صرفهتر دانست . حين حرکت در بزرگراهها و جادههاي بين شهري، عقربه دور موتور در خودروهاي مجهز به گيربکس ضريب متغير پيوسته معمولا در پايينترين سطح ممکن نگه داشته مي‌شود که اين مورد از منظر مصرف سوخت بسيار سودمند است.
با گيربکس CVT خودروي شما همواره در دنده صحيح قرار دارد؛ برخلاف جعبه دندههاي اتوماتيک معمولي و يا حتي گيربکس‌هاي دستي، سي وي تيها برنامه ريزي شدهاند تا سرعت و قدرت پيشرانه را درست متناسب با همديگر نگاه دارند.
ساختمان سادهتر
تعداد اجزاي به کار رفته در گيربکس CVT نسبت به جعبه دندههاي معمولي کمتر است. بجاي استفاده از يک سري از چرخ دندههاي مختلف، دو پولي و يک تسمه در اين نوع جعبه دنده وظيفه اصلي انتقال نيرو را انجام ميدهند.بدين ترتيب با جابجايي پوليها ضرايب دنده هم تغيير ميکنند. سادهتر بودن ساختمان مکانيکي به معناي تمايل کمتر به خراب شدن نيز هست.
به دليل سادهتر بودن اجزاي جعبه دنده، معمولا گيربکس CVT سبکتر و جمع و جورتر از گيربکس‌هاي اتوماتيک متعارف است. حداقل مزيت اين امر کاهش مصرف سوخت خودرو به دليل وزن خالص کمتر آن است.
تعويضنرمتردندهها
برخلاف گيربکس‌هاي دستي و اتوماتيک متعارف، به دليل آنکه سي وي تيها هيچ چرخ دندهاي ندارند، بنابراين تعويض ضرايب دنده از صفر تا صد به صورت کاملا يکنواخت و به نرمي انجام ميگيرد.
.jpg&path=~/uploads&thumb=true)
برخي از انواع گيربکس CVT طوري برنامهريزي شدهاند که راننده گمان مي‌کند گويا به درستي کار نميکنند. فقدان هرگونه تعويض دندهي مرحله به مرحله در اين نوع جعبه دنده‌ها باعث مي‌شود راننده نسبت به صحت عملکرد آنها دچار سوء تفاهم شود و گمان کند که جعبه دنده مشکل پيدا کرده است
برخي راننده ها نسبت به هنگ کردن جعبه دندههاي سي وي تي در دور موتورهاي بالا شکايت دارند. اين عمل با افزايش بيش از حد دور موتور همراه شده و سر و صداي ناخواسته زيادي را ايجاد مي‌کند. اين حالت متاسفانه جزو ويژگي هاي ذاتي گيربکس‌هاي CVT به شمار ميرود.
سخت است در برابر اين جمله يعني: «سي وي تيها اصلا مهيج نيستند» بتوان جبهه گرفت. به طور حتم گيربکس‌هاي سي وي تي مفيد و کارا هستند اما تُستر روي کابينت آشپزخانه نيز جزو وسايل مفيد است و صرفا به خاطر سودمند بودنش نميتواند مهيج هم باشد. بنابراين هيچ آواز حماسي در مدح گيربکس سي وي تي از دهانها بيرون نخواهد آمد.
حتما شما هم مي‌دانيد که گيربکس‌هاي CVT بيشتر در خودروهاي خانوادگي و اقتصادي کاربرد دارند تا انواع عملکرد بالا و اسپرت. اين گيربکسها توانايي انتقال گشتاورهاي بسيار بالا را ندارند و بنابراين هنوز نمي‌توان به طور گسترده و در هر خودرويي از آنها بهره برد.
هزينههاي جاري نگهداري از يک گيربکس CVT معمولا کم است اما وقتي نياز به يک تعمير واقعي پيدا کند، به دليل لوازم يدکي گران قيمت، هزينه تعميرات بالاتري نيز خواهد داشت. همچنين يافتن تعميرکار ماهر اين گيربکسها نيز اصلا ساده نيست.
منبع : اتو حيدري
درباره این سایت